24 Ekim 2017 Salı

Fransa, İtalya ve İspanya'da Biyobozunur Poşetler Destekleniyor

En son 2019 yılı itibariyle Türkiye'de 50 mikron altındaki hafif poşetlerin parayla satılacağına dair ambalaj atıkları yönetmeliğinin ortaya çıkmasıyla birlikte biyobozunur poşetlere dair bir düzenleme olacak mı sorusu da gündeme gelmişti. Henüz 2018 yılında devreye girecek olan bu yönetmeliğin son halini tam olarak bilmiyoruz. Ama bu yönetmeliğin Avrupa Parlamentosu'nun 2015 yılında aldığı karar gereği, üye ülkelerin kişi başına plastik poşet kullanımını azaltmak yönünde ülkelerin düzenlemeler yapması gerektiği sonucunda ortaya çıktığını biliyoruz. Bu bağlamda bazı ülkeler de tercihlerini biyobozunur poşetlerin yaygınlaştırılması yönünde kullanıyor. Marketlerde poşetlerin paralı satılıyor olması da normal poşetlere göre daha pahalı maliyette olan biyobozunur poşetlerin daha ekonomik bir şekilde kullanılabilmesine olanak sağlıyor.

Avrupa'da market poşetleri paralı olurken biyobozunur poşetler teşvik ediliyor

Yukarıda verdiğimiz bilgiler ışığında 2018 yılından itibaren, Fransa, İtalya ve Fransa marketlerinde yeni bir dönüşüm söz konusu olacak. Bu ülkelerden İtalya ve Fransa uzun zamandır biyobozunur poşetlerin teşvikini sağlayan yasaları devreye sokmuştu. İtalya'da 2011 yılından itibaren market kasalarında verilen poşetlerin hem parayla satılması hem de biyobozunur olması gerekiyor. Biyobozunurluk standardı olarak da EN13432 endüstriyel kompostlama şartlarını yerine getiren ürünlerin piyasada bulunabileceği belirtiliyor.

İtalya'da 2018 yılı itibariyle uygulanacak olan değişiklikle birlikte, 50 mikron ile 15 mikron arasında kalan hafif plastik poşetlerin yanında, market içlerinde sebze ve meyve reyonlarında bulunan ve gıdayla direk temas eden 15 mikron altındaki çok hafif poşetlerin de artık biyobozunur olması istenecek. Bu da hali hazırda Avrupa'nın en büyük biyobozunur hammadde pazarı olan İtalya'nın en az %60-70 oranında daha büyüyecek olması ve önemli bir pazar olacağı anlamına geliyor.

Fransa'daki durum ise İtalya'dakine biraz benziyor. Hali hazırda 2017 yılından itibaren 50 mikron altındaki poşetlerde %30 biyobazlı içerik ve EN13432 standardına göre HOME COMPOST özelliği isteniyor. Home compost olarak geçen yani arka bahçenizdeki kompostlama kabinlerinde daha ılıman koşullarda gübre haline gelebilen özellikte olan bu ürünler ancak piyasada bulunabiliyor. Bu durum da tabi Fransa'nın diğer Avrupa biyobozunur poşetlerinden biraz ayrılmasını ve daha pahalı ürünler kullanmasına sebep oluyor. Fransa'da gerçekleşen değişiklik ile artık piyasada bulunan ürünlerin %40 biyobazlı içeriğe sahip olması isteniyor. Fransa'nın bu oranı 2025 yılına kadar %60'a kadar çıkarmayı hedeflediğini de belirtmemiz gerek.

İspanya'da ise durum biraz daha farklı diyebiliriz. İspanya'da 2018 yılı itibariyle hali hazırda bazı marketlerde uygulanan, poşetlerin parayla satılması kanunen genele yayılacak. Yani artık bütün marketler poşetleri ancak parayla satabilecek. İspanya'da Fransa ve İtalya'dan farklı olarak 15 miron altında olan ve direk gıdayla temas eden sebze, meyve, balık ve peynir gibi reyonlardaki plastik poşetlerin parayla satılması ve ya biyobozunur olması henüz gerekmiyor.

İspanya kanunu diğer ülkelerden biraz daha demokratik bir yönetmelik oluşturmuş. Buna göre örneğin Fransa ve İtalya'da tamamen yasaklı olan oxo-bozunur katkılar 50 mikron üstü torbalarda kullanılabilecek ama en az 30 centten satıldığı için kullanımları çok da cazip değil. 50 mikron altındaki torbalarda ise kullanılamayacaklar. Benzer şekilde biyobozunur poşetleri daha cazip hale getirmek için ise eğer marketler bir poşeti en az 15 sente satabilecek ise, kompost özelliğinde olan poşeti en az 10 sente satabilecek.

Görebileceğiniz gibi Avrupa ülkeleri özellikle hafif plastik poşetlerin kullanımının azaltılmasına yönelik tedbirleri farklı şekillerde uyguluyor. Bu uygulamaları yaparken de biyobozunur poşetlerin kullanımının teşvik edilmesi ve petrole bağımlılığın azaltılmasına yönelik bazı adımları da birlikte atmış oluyorlar.

17 Ağustos 2017 Perşembe

Oxobozunur Katkı Gerçekleri - P-Life

Daha önceki yazımızda Reverte adlı oxo-bozunurluk katkısıyla ilgili iddiaları ve bu iddiaların malesef gerçeği yansıtmayarak tüketicileri nasıl yanılttığından özet olarak bahsetmiştik.

Reverte ile ilgili yazımıza buradan ulaşabilirsiniz.

Öncelikle Oxo-bozunurluk katkının hatırlatmak amacıyla ne olduğunu tekrardan özet olarak açıklayalım. Bu ürünlerin formulasyonu genel olarak firmalar tarafından açık olarak belirtilmemekle beraber içinde çeşitli metal tuzları içeren pro-oxidant katkı içeren plastikler olarak özetleyebiliriz. Yani çoğunlukla petrol bazlı plastiklerin içine eklenerek bu katkılar plastik polimer zincirlerinin oksitlenmesini ve dolayısıyla küçük zincirlere parçalanmasını sağlıyor ve bu sayede mikroorganizma ve diğer küçük canlılar tarafından metabolize edildiklerini iddia ediyorlar.

Son yıllarda oldukça tartışmalara sebep olan bu katkılar için Avrupa Birliği Çevre Komisyonunda da hala tam bir karar verilmiş değil. Ama son zamanlarda konuyla ilgili hazırlanan raporlar, bu ürünlerle ilgili hep olumsuz görüşler sunuyor. Bu sebeple bu katkılar ile ilgili olarak çeşitli sertifikalandırma yolları da sunulmuş. Fakat bu sertifika kurumlarının neredeyse hepsi farklı kriterleri ortaya atmış.

P-Life firmasının ürünü de İsveç standardı olan SPRC 141 sertifikasının gerektirdiği kriterleri geçtiğini belirtiyor. Bu standarda uygun olmak için 3 aşamalı testleri geçmek gerekiyor. Başlangıçta abiyotik bozunma testi gerçekleştiriliyor. Bu teste göre BS 8472 ve ASTM 6954 standartlarında en fazla 4 hafta içinde esneme katsayısında %5'ten fazla azalma ve molekül ağırlığının ise 10000 Da'dan daha aşağıya düşmesi gerekiyor. Zaten daha önce yapılan çalışmaların hepsi önden özellikle UV etkisi ile bir abiyotik bozunma olmadan bu tip katkılı plastiklerin kesinlikle biyolojik olarak bozunmadığı şeklinde.

P-life firmasını kullanan firmalar ürünlerinin %100 biyobozunur olduğuna dair iddialarda bulunmaktan malesef çekinmiyorlar.


SPRC 141 kriterlerinin ikinci aşamasında ise biraz daha karışık bir durum söz konusu. Toprak ve ya tatlı su ortamında yapılacak testlerde, 24 ay içerisinde %90'lık karbon dioksit oluşumu olmalı veya %60'lık biyobozunurluk olmalı ama bu bozunma halen devam etmeli. Son olarak da 24 ay sonunda 2mm'nin altındaki parçacıklar elekten geçebiliyor olmalı.

Son aşamada ise bitkilerle ekotoksisite testi yapılarak, bitkinin filizlenmesine herhangi bir etki olup olmadığı gözleniyor.

P-Life firması sitesinde ürününün SPRC 141 sertifikasının kriterlerini geçen tek katkı ürünü olduğunu iddia ediyor ve aşağıda belirttiğimiz sitede bulabileceğiniz bilimsel makaleyi referans olarak sunuyor.

http://evive.businesscatalyst.com/img/Kinetics_of_abiotic_and_biotic_degradability_by_SP.pdf

Yukarıdaki makaleyi incelediğimizde toprakta yapılan günlerde 607 gün sonunda yüzde 60'ın üzerinde bir biyobozunurluk olduğu gerçekten de belirtiliyor. Ama buradaki çarpıcı nokta 2 sene sonunda makalede sadece %1'lik bir biyobozunurluk artışı olduğu belirtilmiş. Yani biyobozunurluk yüzde 60'ın üstüne çıksa da devam eden 150 günde platoya ulaşmış denebilir. Buradan yapacağımız çıkarım kısaca biyobozunurluğun belli bir seviyeye kadar gelip daha sonra durduğu şeklinde.

Jakubowicz tarafından 2010 tarafından yapılan çalışma P-Life tarafından referans gösteriliyor. Fakat yukarıda makaleden alınan yazıda görülebileceği gibi 607 günden sonra 2 seneye kadar biyobozunurluğun sadece %1 arttığı belirtiliyor.






10 Ağustos 2017 Perşembe

2019 Yılından İtibaren Plastik Poşetler Paralı Oluyor

Türkiye de çevre atık problemlerini yaratma konusunda en başta gelen öğelerden olan hafif plastik poşetlerin kullanımını azaltmak adına yeni düzenlemeler yapıyor. Bu kapsamda yayınlanan ambalaj atıklarıyla ilgili yeni yönetmelik 1 Ocak 2018 itibariyle devreye girecek.

Yönetmelik kapsamında dikkat çeken en önemli hususlardan biri de hafif plastik poşet olarak ifade edilen 50 mikrondan ince olan poşetlerin artık marketlerde bedava olarak dağıtılamayacağına dair madde. Bu maddenin ise 1 Ocak 2019 tarihi itibariyle devreye gireceği belirtiliyor. Plastik poşetler artık kasalarda sadece parayla satın alınabilecek.  Bu sayede gereksiz plastik poşet kullanımın önüne geçilerek, kullanım sayısının da azaltılması düşünülüyor.

Benzer kanunlar şu an Amerika'da çeşitli eyaletlerde, İtalya'da ve Fransa'da da uygulanıyor. Türkiye de Avrupa birliği uyumu çerçevesinde yönetmeliğinde bu yönde bir değişikliğe gidiyor.

Plastik poşetlerin marketlerde paralı olarak satılmasıyla birlikte, biyobozunur poşetlerin kullanımı da teşvik edilebilir. Konvansiyonel plastik poşetlere göre daha pahalı olması sebebiyle henüz Türkiye pazarında yer bulamayan EN13432 standardına göre biyobozunma kriterlerini sağlayan ve endüstriyel tesislerde kompost haline gelebilen poşetler bu yönetmelik sayesinde artık marketlerde kendilerine daha sıkça yer bulabilir ve bu sayede de hem poşet tüketimi azaltılırken hem de doğru poşetlerin kullanımı konusunda bir gelişme sağlanabilir.